Jak usunąć urwany gwintownik

Jak usunąć urwany gwintownik

„Gdzie wióry lecą tam gwintowniki się łamią”. Nie jest to nowe polskie przysłowie, lecz problem, z jakim mamy do czynienia podczas procesu gwintowania.

Istnieje wiele przyczyn, które mogą spowodować łamanie (urwanie) gwintowników, lecz  w tym momencie wydają się one być nieistotne. Urwany gwintownik pozostaje wewnątrz otworu i mamy do wyboru dwie opcje: wyjąć go, bądź zezłomować obrabianą część. Ponieważ złomowanie części powinno być ostatecznością, poniżej prezentujemy kilka sposobów, które możemy zastosować chcąc usunąć złamany gwintownik czy inne narzędzia.

 Ręczne wybicie gwintownika

Przy tej metodzie korzystamy z wybijaka, którym uderzamy w skok wykręcanego gwintownika. Zanim to zrobimy powinniśmy wlać do otworu trochę oleju smarującego. Jest to co prawda najbardziej opłacalny sposób, lecz także najmniej efektywny. Do zastosowania tylko w przypadku gwintowników, które po złamaniu znajdują się nad powierzchnią gwintowanej części.

 Użycie wykrętaka

Wykrętaki do urwanych gwintowników są to specjalnie zaprojektowane narzędzia, dostosowane do wielkości gwintownika i ilości rowków. Metoda pozwala wykręcić gwintownik dość szybko, lecz może okazać się mało skuteczna, gdy gwintownik jest zbyt głęboko w otworze. Wówczas tzw. pazury wykrętaka mogą mieć tendencje do ślizgania się pomiędzy rowkami, co często uniemożliwia usunięcie gwintownika.

Wywiercenie złamanego gwintownika

Skutecznym sposobem pozbycia się gwintownika jest jego wywiercenie za pomocą  unikalnie ukształtowanego wiertła z węglików spiekanych. Metoda jest wyjątkowo skuteczna, w przypadku gwintowników urwanych nad powierzchnią oraz w środku otworu. Takie wiertło pozwala na usunięcie z otworów innych urwanych elementów, takich jak śruby, wiertła etc.

W przypadku tej metody bardzo dobrym wyborem są wiertła do urwanych gwintowników WDG firmy FANAR.

  Do zastosowania na różnego rodzaju wiertarkach, frezarkach i tokarkach. Przedmiot do obróbki powinien być zamocowany stabilnie i bezpiecznie. Wystającą część złamanego gwintownika należy wyrównać przez zeszlifowanie do płaszczyzny przedmiotu. Precyzyjnie wycentrować wiertło i napunktować. Wiertło FANAR do rozwiercania gwintowników posiada również sześciokątną końcówkę chwytu do zamocowania w uchwytach 3 lub 4-szczękowych.  

  Działanie wiertła prezentuje poniższy film. 

Za pomocą jednego wiertła można usunąć od 1 do 5 złamanych gwintowników. Jego regeneracja jest całkowicie nieekonomiczna. W przypadku poprawnego użytkowania wiertła, otwór przedmiotu obrabianego pozostanie nieuszkodzony w przypadku każdego rodzaju materiału obrabianego.

Przyspawanie uchwytu lub nakrętki

Usunięcie gwintownika tą metodą polega na ułożeniu na połamanym elemencie spawu, lub przyspawaniu nakrętki, a następnie wykręceniu gwintownika. Sposób jest dosyć skuteczny, lecz podobnie jak w przypadku wykrętaków, nałożenie spawu, bądź przyspawanie nakrętki może być utrudnione w przypadku gwintowników pozostających głęboko w otworze. Ponadto samo spawanie wywołać może duże naprężenia w materiale, z którego pozbyć się chcemy gwintownika, co może mieć negatywny wpływ na jego dalsze użytkowanie.

Metoda elektroerozji EDM  

Metoda EDM (ang. Electrical Discharge Machining – dosł. obróbka wyładowaniem elektrycznym) jest prawdopodobnie najbardziej niezawodnym sposobem na pozbycie się złamanych gwintowników.  Zasilacz generuje szybkie impulsy elektryczne, które powodują wyładowanie między elektrodą, a usuwanym gwintownikiem w punkcie, w którym oba elementy są najbliżej. Wyładowanie tworzy plazmę powodując topienie się gwintownika.   Obecnie na rynku dostępne są małe, przenośne urządzenia tego typu jak np. drążarka EDM -8C czy też EDM -SFX-4000B.

Elektrodrążarki te mają bardzo szerokie zastosowanie. Są to bardzo precyzyjne urządzenia, które mogą służyć do usuwania złamanych gwintowników, wierteł, śrub etc. Są niezawodne przy drążeniu otworów. Możemy je także wykorzystać do grawerowania różnych powierzchni. 

    Oba urządzenia posiadają przenośną, obracaną głowicę, umożliwiającą pracę na elementach o bardzo złożonych kształtach i różnych gabarytach.   

Elektrodrążarki EDM -8C i EDM -SFX-4000B różnią się wydajnością oraz średnicą otworów, jakie są w stanie wydrążyć. W obu urządzeniach cieczą roboczą może być zwykła woda, która pełni rolę chłodziwa, jak też usuwa wióry.

    Usunięcie urwanego gwintownika nie jest niemożliwe, tym niemniej proces wiązać się może z niepotrzebną stratą czasu. Dlatego ważne jest, aby przedsięwziąć wszelkie środki ostrożności, aby uniknąć problemu. Stosowanie odpowiedniego płynu chłodząco - smarującego i upewnienie się, że gwintowniki są w dobrym stanie to dwa podstawowe kroki, które pozwalają zapobiec ich złamaniu.