Chwyt Morse'a - DIN 228

Stożek Morse’a wynalazł w XIX wieku Stephen A. Morse. Obecne wymiary stożka Morse’a zostały przyjęte jako standard przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) jako ISO 296 oraz Niemiecki Instytut Normalizacyjny (DIN) jako DIN 228-1.

Chwyt Morse’a jest jednym z najczęściej używanych w przypadku wierteł krętych z chwytem stożkowym oraz rozwiertaków maszynowych, we wrzecionach wiertarek pionowych oraz konikach tokarek. Stożki Morse’a występują w ośmiu rozmiarach – od 0 do 7. Najczęściej oznaczane są jako MT, a więc stożek Morse’a o rozmiarze 7 byłby oznaczony jako MT7. Najczęściej występujące stożki to MK1, MK2, MK3, MK4, MK5, MK6. Jest to typ stożków samohamownych, o trzech rodzajach końcówki: • płaskie (bez płetwy lub gwintu) • z płetwą (DIN228-B: luzowane za pomocą wybijaka) - jeden z podstawowych chwytów narzędziowych (frezy, wiertła, pogłębiacze, rozwiertaki); stosowany w przypadku narzędzi o większych rozmiarach, przy większym obciążeniu podczas obróbki. Jego zbieżność wynosi 1:20 dla średnic nominalnych 4-6mm oraz 80-200mm. W przypadku średnic o innych wymiarach zbieżność zależy od wielkości, jednak nadal jest zbliżona do 1:20. • z gwintem (DIN228-A: mocowane w gnieździe za pomocą ściągacza) Zaletą chwytów Morse’a jest uniwersalne zastosowanie za sprawą mocowania tuleją redukcyjną. Minusem jest brak możliwości automatycznej wymiany narzędzia. W celu zweryfikowania rozmiaru stożka, należy zmierzyć go w najszerszym miejscu (wymiar d1 na rysunku) i porównać z pozostałymi wymiarami w tabeli.